Pazar, Nisan 28, 2019

The Sense of an Ending - Julian Barnes


"....teacher whose system of control depended on maintaining sufficient but not excessive boredom."

"...the genteel social Darwinism of the English middle classes always remained implicit."

"...the key to a happy family life was for there not to be a family –or at least, not one living together."

"This was another of our fears: that Life wouldn’t turn out to be like Literature. Look at our parents –were they the stuff of Literature? At best, they might aspire to the condition of onlookers and bystanders, part of a social backdrop against which real, true, important things could happen."

"History is that certainty produced at the point where the imperfections of memory meet the inadequacies of documentation."

"They lived in Kent, out on the Orpington line, in one of those suburbs which had stopped concreting over nature at the very last minute, and ever since smugly claimed rural status."

"...there were two sorts of women: those with clear edges to them, and those who implied mystery. And that this was the first thing a man sensed, and the first thing that attracted him, or not. Some men are drawn to one type, some to the other."

"Have you noticed how, when you talk to someone like a solicitor, after a while you stop sounding like yourself and end up sounding like them?"

"Sometimes I think the purpose of life is to reconcile us to its eventual loss by wearing us down, by proving, however long it takes, that life isn’t all it’s cracked up to be."

"....there’s no fool like an old fool"

Open: An Autobiography - Andre Agassi


"Disorder is distraction, and every distraction on the court is a potential turning point."

"A win doesn’t feel as good as a loss feels bad, and the good feeling doesn’t last as long as the bad. Not even close."

"This is the only perfection there is, the perfection of helping others. This is the only thing we can do that has any lasting value or meaning. This is why we’re here. To make each other feel safe."

"Gil’s philosophy in all things is to seek the pain, woo the pain, recognize that pain is life. If you’re heartbroken, Gil says, don’t hide from it. Wallow in it. We hurt, he says, so let’s hurt."

The Noise of Time - Julian Barnes


"This was how you should love –without fear, without barriers, without thought for the morrow. And then, afterwards, without regret."

"And the second problem with engineering human souls was more basic. It was this: who engineers the engineers?"

"They also reported that Americans, contrary to their own propaganda, were very passive by nature, since everything was pre-processed for them, from ideas to food. Even the cows standing motionless in the fields looked like advertisements for condensed milk."

"But even Turgenev, for all his faults, had a true Russian pessimism. Indeed, he understood that to be Russian was to be pessimistic. He had also written that, however much you scrubbed a Russian, he would always remain a Russian."

"To be Russian was to be pessimistic; to be Soviet was to be optimistic. That was why the words Soviet Russia were a contradiction in terms. Power had never understood this. It thought that if you killed off enough of the population, and fed the rest a diet of propaganda and terror, then optimism would result. But where was the logic in that? Just as they had kept on telling him, in various ways and words, through musical bureaucrats and newspaper editorials, that what they wanted was ‘an optimistic Shostakovich’. Another contradiction in terms."

"In an ideal world, a young man should not be an ironical person. At that age, irony prevents growth, stunts the imagination. It is best to start life in a cheerful and open state of mind, believing in others, being optimistic, being frank with everyone about everything. And then, as one comes to understand things and people better, to develop a sense of irony. The natural progression of human life is from optimism to pessimism; and a sense of irony helps temper pessimism, helps produce balance, harmony."

"If you terrorised them enough, they became something else, something diminished and reduced: mere techniques for survival. And so, it was not just an anxiety, but often a brute fear that he experienced: the fear that love’s last days had come."

"Rather, what happened to human illusions was that they crumbled, they withered away. It was a long and wearisome process, like a toothache reaching far into the soul. But you can pull out a tooth and it will be gone. Illusions, however, even when dead, continue to rot and stink within us. We cannot escape their taste and smell. We carry them around with us all the time."

"‘It is not enough to love Soviet power. It has to love you.’"

"Art belongs to everybody and nobody. Art belongs to all time and no time. Art belongs to those who create it and those who savour it. Art no more belongs to the People and the Party than it once belonged to the aristocracy and the patron. Art is the whisper of history, heard above the noise of time."

"And he knew, therefore, that all true definitions of art are circular, and all untrue definitions of art ascribe to it a specific function."

"Yes, he could still write unperformed and unperformable music. But music is intended to be heard in the period when it is written. Music is not like Chinese eggs: it does not improve by being kept underground for years and years."

"Music –good music, great music –had a hard, irreducible purity to it. It might be bitter and despairing and pessimistic, but it could never be cynical. If music is tragic, those with asses’ ears accuse it of being cynical. But when a composer is bitter, or in despair, or pessimistic, that still means he believes in something."

"What could be put up against the noise of time? Only that music which is inside ourselves –the music of our being –which is transformed by some into real music. Which, over the decades, if it is strong and true and pure enough to drown out the noise of time, is transformed into the whisper of history. This was what he held to."

"Of course, no one dies at exactly the correct moment: some too early, some too late. A few get the year more or less right, but then choose completely the wrong date."

"But it was not easy being a coward. Being a hero was much easier than being a coward. To be a hero, you only had to be brave for a moment –when you took out the gun, threw the bomb, pressed the detonator, did away with the tyrant, and with yourself as well. But to be a coward was to embark on a career that lasted a lifetime. You couldn’t ever relax. You had to anticipate the next occasion when you would have to make excuses for yourself, dither, cringe, reacquaint yourself with the taste of rubber boots and the state of your own fallen, abject character. Being a coward required pertinacity, persistence, a refusal to change –which made it, in a way, a kind of courage. He smiled to himself and lit another cigarette. The pleasures of irony had not yet deserted him."

"A soul could be destroyed in one of three ways: by what others did to you; by what others made you do to yourself; and by what you voluntarily chose to do to yourself. Any single method was sufficient; though if all three were present, the outcome was irresistible."

"And irony had its limits. For instance, you could not be an ironic torturer; or an ironic victim of torture."

"This was often the way with artists: either they succumbed to vanity, thinking themselves greater than they were, or else to disappointment."

Cumartesi, Nisan 22, 2017

Oranges Are Not the Only Fruit - Jeanette Winterson



"He would have cooked it himself but for my mother’s complete conviction that she was the only person in our house who would tell a saucepan from a piano."

" ....she’d do what most people do when confronted with something they don’t understand: Panic. What constitutes a problem is not the thing, or the environment where we find the thing, but the conjunction of the two; something unexpected in an usual place (our favourite aunt in our favourite poker parlour) or something usual in an unexpected place (our favourite poker in our favourite aunt)."

"It meant that to create was a fundament, to appreciate, a supplement. Once created, the creature was separate from the creator, and needed no seconding to fully exist."

" ‘The Lord walked on the water,’ was all she said when I tried to explain. But she had her own problems. A lot of the missionaries had been eaten, which meant she had to explain to their families. ‘It’s not easy,’ she said, ‘even though it’s for the Lord.’ "

"Round and round he walked, and so learned a very valuable thing: that no emotion is the final one."

"There are women in the world. There are men in the world. And there are beasts. What do you do if you marry a beast?"

"When I married, I laughed for a week, cried for a month, and settled down for life."

"Everyone who tells a story tells it differently, just to remind us that everybody sees it differently."

"Very often history is a means of denying the past. Denying the past is to refuse to recognise its integrity. To fit it, force it, function it, to suck out the spirit until it looks the way you think it should. We are all historians in our small way."

"People have never had a problem disposing of the past when it gets too difficult. Flesh will burn, photos will burn, and memory, what is that? The imperfect ramblings of fools who will not see the need to forget. And if we can’t dispose of it we can alter it. The dead don’t shout. There is a certain seductiveness about what is dead."

"The curious are always in some danger. If you are curious you might never come home, like all the men who now live with mermaids at the bottom of the sea."

"I couldn’t think and I couldn’t breathe so I started to run."

"Walls protect and walls limit. It is in the nature of walls that they should fall. That walls should fall is the consequence of blowing your own trumpet."

"I have a theory that every time you make an important choice, the part of you left behind continues the other life you could have had. Some people’s emanations are very strong, some people create themselves afresh outside of their own body. This is not fancy."

"But where was God now, with heaven full of astronauts, and the Lord overthrown? I miss God. I miss the company of someone utterly loyal. I still don’t think of God as my betrayer. The servants of God, yes, but servants by their very nature betray. I miss God who was my friend. I don’t even know if God exists, but I do know that if God is your emotional role model, very few human relationships will match up to it."

"Families, real ones, are chairs and tables and the right number of cups..."

Salı, Nisan 04, 2017

Unutma Beni Apartmanı - Nermin Yıldırım


"Acımak, kıl payı yırttığın mutsuzluğun diyetini uğursuz, cüretkar bir sadaka gibi dağıtmaktır. İşte bu sadaka, iki damla gözyaşı ya da kimsenin bir işine yaramayacak anlık bir yürek burkuntusu kadardır."

"Gereklilik kipleri duygularımızı yönlendirmeye başladığında sahicilikten uzaklaşırız."

"İnsanın kişisel tarihi başladıklarıyla değil bitirdikleriyle, kazandıklarıyla değil kaybettikleriyle yazılıyor."

"Sahiplerini yitiren eşyaların bambaşka kimliklere bürünüşünü..."

"Zinnur, onun bu halini anlatıp sonra bulunduğumuz odayı çın çın çınlatan lacivert bir kahkaha patlattı. Sonra ağzına doluşmuş yılanları kendi zehirleriyle boğmak ister gibi sıkı sıkı kapadı dudaklarını."

"Sahip olduğum her şey sırtımıza bir yüktür. Bir çamaşır makinesi satın aldığımızda onu banyodaki yerine koymaktansa omuzlarınıza yerleştirirsiniz. Kaçmak istediğinizde sizi tutacak ilk şey o makinenin ağırlığı olur."

"Ne aradığını bilmeyen biri için bir şey bulmak neredeyse mucizedir."

"Kahraman olamayacak kadar korkak, ama korktuğumu söyleyebilecek kadar cesur biriyim ben."

"Kimsenin haline şükretmek için film seyrettiğini düşünmüyorum ben. Kahramanı öldü diye sevinen de yok. Butch Cassidy and the Sundance Kid mesela. Filmin sonunda ölümleri özellikle gösterilmiyor. Binadan atlarlarken görüntü donuyor. Onları hedef alan kurşunların sesini duyuyorsun ama öldüklerini görmüyorsun. Neden biliyor musun? Çünkü bu sonu onlara yakıştıranlar bile, sevdikleri kahrmanları cansız görmekten hoşlanmıyor. Kahramanın kimi durumlarda ölüme yürümesi, şerefli bir ölümü tercih etmesi seyirciyi memnun ediyor, evet. Ama öldüğü, acı çektiği için değil, kendisini özdeşleştirdiği kahraman gerektiğinde ölüme yürüyecek kadar yürekli olduğu için."

"Konuşurken düşünmek daha evvel yapmadığım bir şeydi, ama gerçekten de işe yarıyordu, yaşadıklarımın adını koyabiliyordum böylece."

Salı, Mart 28, 2017

Dokunmadan - Nermin Yıldırım


"Suçluluk illeti, işlediğim suçlardan çok daha fazla zorlaştırdı hayatımı. Çünkü suç saklansa da, suçluluk kalır. Yastığın üzerinde uykusuzluk lekesi, kalpte kimliği meçhul ağrı, kursakta bekleyen taş gibi kalır."

"Benim derdim, üst katta kimin ikamet ettiği değil, alt katta işlerin neden böyle gittiğiydi. Bir yaratıcı değil, anlam arıyordum. Parçayı değiştirecek bütünden ziyade, bütüne mana katacak minik bir parça."

"İtiraf edelim, en çok kendini acındırmak isteyenler çocukluğundan bahseder. Bir de varlığını şetaret fabrikası saymayı becerebilenler. Ha, bir de ömür tombalasında çinkoları devirdiği halde, hala akıllanmayıp, kendiyle tanışmak gibi imkansız hayallerin peşinden gidenler."

"Dünya dört buçuk milyar yaşında. Sen giderken o dönüyordu yani. Bazen bazı acayiplikler sırf bizim başımıza geldi sanıyoruz ya, öyle değil. Dünya alışkın. Bizim hayretle anlamaya çalıştıklarımızı o ezberden okuyor. İyiliğimize, kötülüğümüze, mucize dediklerimize, hepsine şerbetli. Bak, rüzgarın müzevirliği bile yeni değil, bunu hep yapıyor. Binlerce, belki milyarlarca yıldan beri."

"Geçmişe özlem duymak, asla dolmayacak boşlukların, kovuklarını belli etmek ister gibi zonklamasına neden olsa da, bir yanıyla bana hep iyi gelirdi. Vaktiyle varolmuş bir yokun kendini anımsatmasıydı neticede bu sızı. Özlenmeye hak kazanacak denli mutlu etmiş bir lütuftan geri kalana, sızı bile olsa, teselli diye bakardım."

"Hem restorana hem düğün salonuna hem büyük bir markete hem de devasa bir kenefe benzeyen Gelotur Dinlenme Tesisleri..."

"Sahile vardığımızda güneş çoktan tasını tarağını toplayıp gezegenin huzurundan çekilmişti. Ama buraların asıl ecesinin kendisinin olduğunu unutturmamak istercesine yadigar bıraktığı turuncu bir bulut lekesini, ufuk çizgisine iğnelemeyi de ihmal etmemişti."

"İnsan en çok kaçmayınca yakalanmıyor. Ve bazen kaçmak yakalanmaktan çok daha küçük düşürücü."

"Yakınlaşmak için uzaklaşmak pahasına tanışıyorduk işte. Sonunda ölmek için yaşayan herkes gibi."

"Nihayetinde bütün aynaların iki yüzü vardı. Sırın arkası ve bir de önü. Sır soyuldukça eşitleniyordu camın iki yönü. O vakit ayna, ayna olmaktan çıkıyordu ama saklamanın ağırlığından kurtulup hafifliyordu da. Bir ayna aslında ne ister? Bakana kendini göstermek mi, bizzat görünmek mi yoksa?"

"... neticede yaşamak biraz da bildiklerini anlamazdan gelme sanatı."

"Zaman diye bir şey olmadığını, kalbin saatinin yalnızca olmuşla olmamışa ayarlandığını böylece anlamıştım. Evet, olmuşsa bir defa, sahiden olmuşsa, ne fark ederdi? Kalpte bir yıl bir saniye, bir saniye bir ömür demek değil miydi?"

"Kimse ne kadar kötü olduğunu gerçekten bilmek istemez."

"Zaten aşk da sözcüklerle doldurulması zor bir kuyu be Adalet."

"... bir hayal, gerçekleştiği anın sunabileceğinden katbekat fazla mutluluk verir insana. Hayal kırıklığıyla yaralanmanın en kestirme yoludur hayallerin peşinde koşmak."

"Hikayeler böyledir, bazen sadece bir kişi dinlesin diye anlatılır. Bir kişi çünkü, dünya demektir. Dünya da hikaye..."

"Bir hayatım daha olsa, korkmadan dokunmak için yaşardım onu. Bir keklik beslerdim ellerimle, varsın uçsun sonunda. Bir çiçek büyütürdüm, varsın solsun sonunda. Dokunurdum. Ben eriyene dek, o eriyene dek, biz hiçleşip karışıncaya dek bu boşluğa, dokunurdum. Ama yok bir hayatım daha. Bir hayat daha yok."

Cumartesi, Mart 18, 2017

Tatlı Rüyalar - Alper Canıgüz


"Sanıldığı gibi sadece gerçekler rüyaları etkilemez, rüyalar da gerçekleri etkiler. Karnabahar ise, her ikisini de etkiler."

"Siz yapan değil, olan bir insana benziyorsunuz. Ve inanın, bu çok önemli bir niteliktir."

"Senin iraden güçlü değil hayatım, sadece tutkuların zayıf."

"Beni bütün erkekler üç taşaklıdır diye kandırdığını ne çabuk unuttun. Hani ağlaya ağlaya Hoca Efendi'ye gitmiştim 'bir taşağım eksik' diye. Cümle aleme rezil etmiştin beni. Yediğim falaka da cabası."

"Siz erkekler durmadan birilerini yargılama gereği duyarsınız zaten. Aslında hepiniz Tanrı olmaya çalışıyorsunuz. O kadar korkak ve zayıfsınız ki, bir insan olarak kendinizi güvende hissetmeniz imkansız. Ama bunun için sizi suçlamıyorum tabi hep güçlü olmaya şartlandırılmışsınız."

"Herkes kendi hayallerinden sorumludur."

"Kendisine bir sevgili bulan kızların yaptığı iş budur zaten. Gidip aileleriyle aralarını düzeltirler."

Gizliajans - Alper Canıgüz


"İşte havai fişeği icat eden Çinli'ye esin kaynağı oluşturan duyguyu keşfedişim tam o ana denk geliyordu. 'Peki ikimiz birden ortadan kaybolunca yanlış bir şeyler düşünmesinler?' dedim sırıtarak.
  'Dua et de düşünsünler,' diye karşılık verdi sevgilim. 'Evlilik dışı ilişki hala cinayet kadar büyük bir suç sayılmıyor.' "

" 'Hayır, hayır doğru bu, mütevazı bir insanım ben. Hiç değilse bir sergi açayım diyordum bir aralar ama...' Bakışlarını uzaklara dikip derin bir iç geçirdikten sonra cümlesini tamamladı. 'Sanat zannederler diye korktum.' "

" 'Hatıralar diyorum,' diyorum dedi kıllı parmaklarıyla kafasını işaret ederek. 'Hani şu beynimize depoladığımız yaşam parçaları. Ben üçgen ya da dörtgen gibi iki boyutlu olduklarını hiç sanmıyorum açıkçası. Mesela kübik ya da silindirik olabilir hatıralarımız... Veya konik.' "

"Tüm mutlu evlilikler birbirinin aynısıdır, mutsuz olanlarının herbirinin mutsuzluğu ise kendine özgüdür."

"Kadehlerimizi tokuşturup rakılarımızı yudumladık. 'Fezai Bey sevgilimin uzaylı olduğunu iddia ediyor,' dedim.
  'Bütün kadınlar öyledir,' dedi Kız Tevfik."

"Aşk her zaman yaşanmış bir şeydir... Aşk hiç yaşanmakta olan bir şey değildir. Ancak bir hatıra olabilir. Aşk acısı zannettiğin şey, aşkın kendisidir."

Pazar, Şubat 19, 2017

Cehennem Çiçeği - Alper Canıgüz


" 'Bir baba olarak söyle evladına: Aşk var mıdır yok mudur, boş mudur dolu mudur, ne kokar ne boktur?'
  Gülmesi biraz dinince, 'Tanrı gibi düşün,' dedi babam, ki böyle bir yanıtı hiç beklemiyordum. 'İnanıyorsan varolup olmaması pek önemli değildir. Ayrıca en büyük inkarcının da en inançlının da içinde bir nebze kuşku vardır. Ve elbette ki, aşk da Tanrı da ölümsüzdür.' "

"[Nöbetçi doktor Begüm Gülüm] Anneme bakıp şöyle bir güldü ama sonra yine şaşkınlıkla bana döndü. 'Hiç görmedim senin gibi bir çocuk...'
  'O kadar büyütülecek bir şey değil' dedim. Tadım kaçmıştı. 'Okuma yazmayı evde babam öğretti. Ben de o günden beri elime ne geçerse okuyorum işte. Kardeşim yok, arkadaşlarım budala ve annem de kaçık. Siz olsanız ne yapardınız?' "

"Uzaktan akrabam Fransız kalecinin de isabetle belirttiği gibi ilk ve en önemli felsefi sorun hayatın yaşanmaya değer olup olmadığıydı elbette; bir kez devam etmeye karar verdikten sonra diğerlerinin cehennemi olmayı da ağlayıp sızlanmadan kabul etmek gerekiyordu. Öte yandan insan her an yanıtını değiştirme hakkına da sahipti."

"Hakikat, bebeğim; ölümü aydınlatırken hayatı gölgeler."

"Pazarlığa açık değilse ruhum, Şeytan beş para vermeyeceğindendir; çünkü ben Alper Kamu, gösterişli bir yalan, insanlığın kara yazgısına vurulmuş lanetli bir mühürden başka bir şey değilim."

"Devinimin olduğu yerde ışık, ışığın olduğu yerde kaçınılmaz biçimde gölge vardır. Hayat ışıkla mümkünse de, hayatın anlamı gölgelerde saklı durur. Zamanın ölü doğmuş çocuklarını görürsünüz karaltıların içinde. Sözcükler, suskunluklar, şarkılar, ağıtlar, yeminler, ihanetler, kahkahalar, gözyaşları, sevinçler, hayal kırıklıkları ve yüzler... En çok da yüzler. Neden söz ettiğimi biliyorsunuz. Bütün aşklar küllenir, bütün babalar ölür, bütün hikayeler biter. Birinin yıkıntıların nöbetini tutması gerekir; işte o yüzden, biri hariç, bütün çocuklar büyür.
  Gölgesini kaybeden insan, gölgenin kendisine dönüşür."

Pazartesi, Şubat 13, 2017

Oğullar ve Rencide Ruhlar - Alper Canıgüz


"Beş yaş insanın en olgun çağıdır; sonra çürüme başlar."

"Yılışıkça gülerek kafamı okşadı. 'Söyle bakalım küçük, ne yapmayı düşünüyorsun büyüyünce?'... 'Cehennemde çiçeklendirme yapmayı düşünüyorum."

"İşte nihayet benim de hayattan bir beklentim vardı. İyi bir orta bekliyordum hayattan. Şöyle gelişine vurabileceğim, kavisli bir orta."

"Günü en az acı verici biçimde öldürmeyi sağlayan rutini bozmuştum. Saat kaçta yemek yenir, kaçtan kaça televizyon izlenir, kaçta tuvalete gidilir, kaçta zıbarıp yatılır... Yürütülen faaliyet ile zaman arasındaki ilişki evrimsel bir sürecin sonucuydu. Evrime müdahale etmek, akıllı insanın yapacağı iş değildi."

"Anneler haftasonları kolay kolay salmazdı onları sokağa. Babaları, seçkin genlerinin ve geçkin günlerinin teminatı veletlerinin nasıl semirdiğini görsün de, sürdürdükleri köle hayatını bir nebze meşrulaştırabilsin diye. Kadınlara yakışır bir incelikte işbilirlik. Onları suçlamıyorum ama. O erkekler köleliğe bu kadar gönüllü olmasa, hiçbir taktikleri işe yaramaz."

"'Gerçek acı sessizdir' dedim. 'Bir huzurevi gibi.'"

"O zaman, nedense, insanın Tanrı'yı görmeye katlanamadığı için ışığa ihtiyaç duyduğu gibi tuhaf bir fikre kapılıverdim. Karanlık Tanrı'nın ta kendisiydi. Size şahdamarınızdan daha yakın, her yerde olan ve gören, her zaman sizi sarmalayan başka kim olabilirdi ki? Siz onu göremezdiniz çünkü ışığın ardına saklanırdı."

"Tanrı, içindeki tahammülfersa boşluğu doldurmak için evreni yaratır. Evrenin içine gezegenleri, gezegenlerin içine dünyayı, dünyanın içine hayatı, hayatın içine insanı yerleştirir. Ve onun içine koyacak bir şey bulamaz. İşte insan denen tuhaf hayvanın, varlıkların en yücesi ve anlamsızı kılınışının hikayesi. Evrenin orasını burasını felsefeyle, sanatla, aşkla ve hatta ironik bir biçimde Tanrı'yla bezerken, ortak anlamsızların en küçüğünün elbette bir gerçeği unutması gerekmektedir: Hakikatte bütün kitaplar sayfaları doldurmak için yazılır."